Không phải ai cũng có điều kiện để học những khoá làm bánh bài bản. Nhưng sức hút từ những chiếc bánh Âu cầu kỳ đã hình thành những cộng đồng yêu thích làm bánh cùng chia sẻ công thức, kinh nghiệm làm bánh, hãy cùng Cooky mở đầu cho chuyên đề "Chuyện người làm bánh".
Ngược dòng lịch sử, tìm về cội nguồn của Bánh Âu tên gọi chung của các dòng bánh ngọt, bánh mì xuất xứ từ trời Tây xa xôi và bắt đầu du nhập vào Việt Nam đầu thế kỷ 20 nhờ giới “cổ cổn trắng” người Pháp.
Hình ảnh ban đầu của những chiếc bánh phủ kem sang trọng trong các bữa yến tiệc, nhà hàng cao cấp, nơi chỉ dành cho những người sang trọng, có tiền,… nhưng sau này những chiếc bánh kem đã trở nên bình dân hơn với nhiều phiên bản đơn giản, ít cầu kỳ và được đông đảo người Việt đón nhận.
Hiện nay, không khó tìm được những trung tâm dạy làm bánh với nhiều mức học phí khác nhau, nhưng không phải ai cũng có điều kiện để đi học bài bản. Thế nhưng sức hút từ những chiếc bánh nhỏ, xinh đã hình thành nên những cộng đồng yêu thích làm bánh từ các lớp học cơ bản, các diễn đàn mạng, các hội nhóm, câu lạc bộ, các blogger, tạp chí… cùng chia sẻ công thức, kinh nghiệm làm bánh với nhau.
Dưới đây là một bài tổng hợp về Cách phân biệt tên gọi của các loại bánh Âu thường gặp.
Tên gọi: Cake - Pastry
Bánh Âu hay Cake là tên gọi chung các loại bánh với nguyên liệu chính là bột mì và nướng trong lò nướng với những danh từ chung như bánh ngọt, bánh Âu. Các loại bánh ngọt ngày nay có nguồn gốc từ phương Tây, cụ thể là cả vùng châu Âu sau đó sang Mỹ, chứ ko phải như nhiều người lầm tưởng Pháp là cái nôi bắt nguồn các sản phẩm bánh mì bánh ngọt. Nếu “truy tìm” nguồn gốc một cách chi li thì phải kể đến công lao của những người Ai Cập và Hy Lạp cổ đã phát minh ra lò nướng, và hàng thế kỉ sau, đó là công lao của tổ tiên người Rome.
Tất cả các sản phẩm liên quan đến việc sử dụng bột, trứng, chất béo và nướng lên được gọi chung là PASTRY. Vì thế, những người với nghề làm bánh chuyên phụ trách việc làm ra những sản phẩm này được gọi là Pastry Chef. Từ “cake” mà người Việt hay gọi là “bánh ngọt” chỉ là 1 phần rất hẹp trong Pastry mà thôi.
1. Bread – Bánh mì
Phân biệt 2 loại:
- Bánh mì thường: (lean yeast bread) thành phần chỉ có bột và nước, có thể có dùng men hoặc không dùng men, vì thế có loại bánh mì cần qua quá trình ủ nở lên men và có loại không qua quá trình này.
Xem thêm: Công thức làm bánh mì
- Bánh mì “ngọt”: (rich yeast bread) từ “ngọt” được dịch khá phiến diện, đây là những loại bánh mì ngoài bột, nước, men, có sử dụng thêm các thành phần khác như đường, chất béo, sữa, bột sữa, vì thế bánh mì có thêm nhiều mùi vị thơm ngon và kết cấu khác với bánh mì thường.
Xem thêm: Công thức làm bánh mì ngọt
2. Quick bread – Bánh mì nhanh
- Đây là tên gọi chung cho các loại bánh-dạng-bánh-mì nhưng không qua công đoạn ủ và lên men tự nhiên (khoảng vài tiếng) mà dùng các chất hóa học gây tác dụng nở nhanh, vì thế làm rất nhanh. Quick bread cũng thường có kết cấu mềm hơn và “rich” hơn, không có được độ dai như với bánh mì nở bằng men tự nhiên.
- Quick breads bao gồm các loại bánh với tên gọi như: muffins, scones, loaf bread, coffee cakes.
+ Muffins: có dạng giống chiếc bánh nhỏ hình cốc, có thể được để trong cốc giấy hoặc không cần. Muffins ngọt hoặc mặn đều có.
+ Scone: dạng hình nón, hình tam giác bẹt.
+ Loaf: hình khối chữ nhật (thường bánh mì ngọt)
+ Coffee cake: làm với khuôn tròn, vuông, chữ nhật, vv..
Xem thêm: Cách làm các loại bánh Quick-bread
3. Bánh không dùng lò nướng:
Đây là những loại bánh dùng phương pháp rán bằng chất béo. Các loại phổ biến:
- Doughnuts (donut): bánh ngọt có hình bánh xe tròn, làm chín bằng cách rán ngập dầu
- Pancake: bánh rán chảo làm chín bằng cách quét lớp dầu/bơ mỏng lên mặt chảo, bánh dẹt, mỏng.
- Crepe: gần giống như pancake nhưng được tráng mỏng hơn rất nhiều.
- Waffles: bánh có dạng mỏng, dẹt và thường làm vào khuôn riêng.
– Fritters: bánh có vị ngọt và mặn tùy nguyên liệu sử dụng, không có hình dạng cố định, làm chín bằng rán ngập dầu.
Xem thêm: Cách làm các loại bánh no-baked
4. Pie và tart:
Hai loại bánh này dễ bị nhầm lẫn với nhau. Có cả tart và pie ngọt hoặc mặn.
- Pie: bánh vỏ kín có chứa nhân bên trong, tất cả gọi chung là vỏ pie. Bột cho vỏ pie được chia làm 2 phần, 1 phần cán mỏng làm đế, xếp nhân bên trong, rồi phần còn lại cán mỏng phủ lên trên, gắn kín các mép và xiên thủng vài chỗ trên vỏ bề mặt để hơi thoát ra trong quá trình nướng.
- Tart: bánh ko có vỏ, nướng hở phần nhân. Tart là 1 dạng đặc biệt của pie mà ko cần 1 lớp vỏ bọc kín nhân.
Xem thêm: Cách làm bánh Pie và Tart
5. Cake (bánh bông lan)
Tên gọi chung cho các loại bánh ngọt có hàm lượng chất béo và độ ngọt cao nhất trong các sản phẩm bánh nướng lò. Làm bánh dạng cake đòi hỏi nhiều sự chính xác về cân đong nguyên liệu. Cấu trúc bánh thường là mềm, xốp, nhiều hương vị và bánh cake được nướng và trình bày dưới nhiều hình dạng khác nhau.
- Cupcake: là một trong nhiều cách trình bày của cake, bánh dạng nhỏ, đựng trong những chiếc cup giấy xinh xắn.
- Chiffon, angel food, devil food: là dạng bánh bông xốp mềm được tạo thành nhờ việc đánh bông lòng trắng và lòng đỏ riêng biệt. Bánh được nướng trong khuôn tube.
+ Chiffon: dùng dầu ăn làm thành phần chất béo trong bánh. Cả lòng trắng và đỏ đều được sử dụng nhưng tách riêng trong quá trình làm.
+ Angel food: chỉ dùng lòng trắng đánh bông, không có chất béo. Bánh nhẹ và trắng như bông.
+ Devil food: bánh có màu đen chocolate, dùng bơ làm chất béo. Là một dạng bánh dùng bơ (butter cake)
- Pound cake: Bánh có hàm lượng chất béo và đường đều cao, tên gọi để chỉ các nguyên liệu chính đều có khối lượng 1 pound Anh, khoảng 454g. Bánh này thường có kết cấu nặng và đặc hơn bánh dạng bông xốp. Bánh làm trong khuôn loaf hoặc khuôn bundt.
- Cheesecake: thành phần chủ yếu của bánh là cream cheese. Bột được sử dụng rất ít hoặc không sử dụng.
Xem thêm: Cách làm các loại bánh bông lan
6. Cookies:
Từ cookie có nghĩa là “bánh nhỏ – small cake”. Có loại cookie được làm từ hỗn hợp bột khá giống như với cake, nhưng trong phần lớn trường hợp, cookie có hàm lượng nước thấp. Cookie rất đa dạng, có loại mềm, ẩm, khô, giòn, dai, xốp, cứng.
Xem thêm:
Cooky